Kościół na starym cmentarzu

Kościół na Starym Cmentarzu p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP

Kościół na Starym Cmentarzu znajduje się przy ulicy Jagiellońskiej. W miejscu spalonego kościółka p.w. św. Mikołaja wybudowano w 1814 r. kaplicę, później grobową jej fundatorów – Józefy i Dionizego Wójcikowskich.

Kaplicę rozbudowano w 1844 r. W latach 1927-33 dobudowano zakrystię i nowy ołtarz, w miejsce gotyckiego tryptyku, który znalazł swoje miejsce w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie.

W centrum nastawy ołtarzowej znajdowała się figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej ofiarowana do tej kaplicy z grobu baronownej Branickiej z Klęczan w 1924 r. Po 1955 r. rozbudowano kaplicę i odnowiono. Wymagającą generalnego zabezpieczenia konserwatorskiego poddano kaplicę remontom w latach 1982 – 1984. Nastąpiło przedłużenie jej korpusu, odsłonięcie spod tynków wątku kamiennego jej ścian.

W dzisiejszym kształcie architektonicznym Obiekt określa się jako jednonawowy, z prezbiterium zamkniętym półkoliście, ze sklepieniem kolebkowym. Dach siodłowy z wieżyczką wieńczy sygnaturka o cechach barokowych.

Kościół został wpisany do rejestru zabytków w 1988 roku

Ołtarz ze względu na zły stan techniczny został z niej usunięty. Na przełomie lat 80/90 wykonano nowy ołtarz główny, zaprojektowany przez Prof. Czesława Dźwigaja, który zaprojektował także i wykonał w drewnie Stacje Drogi Krzyżowej. W ołtarzu tym umieszczony został obraz Matki Bożej Licheńskiej, sprowadzony do świątyni w 1985 r. Uzupełniają go rzeźby M. B. Fatimskiej i M. B. Sądeckiej. Ta ostatnia, gotycka, przeniesiona została tutaj z Kapliczki Szwedzkiej.

W kaplicy umieszczone zostały gotyckie zabytkowe rzeźby i obrazy związane z pracującymi w XV i XVI w. warsztatami cechowymi, snycerskimi i malarskimi w Nowym Sączu. Rzeźby to: Chusta św. Weroniki, Chrystus upadający pod krzyżem, Matka Boża Bolesna z św. Janem, św. Roch, Apostoł oraz umieszczone pośrodku Ukrzyżowanie, Chrystus Frasobliwy z XVII w. Obrazy: Zaręczyny Matki Bożej, św. Wojciech, Ukrzyżowanie. W ścianach kaplicy skromne epitafium przypomina ks. Bartłomieja Janczego (1766-1852). W zewnętrznych murach kościoła znajdują się epitafia z XIX w., oraz odsłonięte 18.II.2006 r. epitafium upamiętniające Ks. Michała Głowackiego, pochowanego na St. Cmentarzu, którego grobu jednak nie udało się zlokalizować.

Figura MB Niepokalanej została odrestaurowana (2003) i znalazła miejsce w specjalnie dla niej wybudowanej kapliczce (2002/2003) obok kościoła na Starym Cmentarzu „na trasie” kamiennej Drogi Krzyżowej, która zastąpiła znajdującą się wcześniej drewnianą, gdy ta uległa zniszczeniu. Erygowana podczas wizytacji kanonicznej w 2004 r. W roku 2007 wykonano nowy ołtarz marmurowy i pulpit, oświetlenie oraz zakupiono organy elektryczne.